Türkiye’de turp ihtiyacının büyük kısmının karşılandığı Osmaniye’nin Kadirli ilçesinde hasadına başlandı. Bu yıl 30 bin dekarlık alana ekilen kırmızı turp işçiler tarafından topraktan sökülerek, traktörlerle Savrun Çayı’nı taşınıyor. Çay üzerinde oluşturulan havuza dökülen turplar, soğuk havaya karşın suya giren işçiler tarafından çamurlu kısımları yıkanarak torbalanıyor.
Buradan da Türkiye’nin dört bin yanına kilosu 60 kuruştan gönderilen turp, ilçede yaklaşık 5 bin kişiye istihdam sağlıyor. İlçe Tarım Müdürü Fatin Rüştü Özeser, ilçeye özgü turpun, lezzeti ve dayanıklılığıyla bilindiğini, toplama, yıkama ve paketleme aşamalarında yöre insanına iş imkanı sağladığını söyledi.
Turpun yörede, insanlar için önemli geçim kaynağı olduğunu anlatan Özeser, “Bu yıl ilçede 30 bin dekar araziye ekimi yapılan turpun Türkiye genelinde bilinen 10 türü bulunmaktadır. En kalitelisi, Kadirli ve çevresinde yetiştirilmektedir. Yörede kırmızı altın olarak adlandırılır.” dedi. İlçe Ziraat Odası Başkanı Hanifi İspir ise insan gücüyle yapılan turpun hasadının başladığını belirterek, kilosunun tarlada 50 kuruştan alıcı bulduğunu söyledi. Turpun, kış aylarında ülke ve Kadirli ekonomisine önemli katkısı olduğuna dikkati çeken İspir, “Turp denince akla Kadirli gelir. Türkiye’nin turp ihtiyacının yüzde 70’ini ilçemizden karşılanıyor. Her yıl toplama, yıkama ve paketleme aşamalarında 5 ay süreyle 5 bin kişi turp sayesinde evine ekmek götürüyor. Hava şartlarına bağlı olarak yüksek rekolte bekliyoruz. İstihdam edilen insan sayısı kış aylarında daha da fazla olabiliyor. Şuanda fiyatı 50 ile 75 kuruş arasında gidiyor. Çiftçilerimize hayırlı bol kazançlar diliyoruz.” diye konuştu.
Yaklaşık 200 kişiye istihdam sağlayan 25 yıllık turp üreticisi Mustafa Durmuşoğlu da, “Hasadımız başladı. Turp sektörü tamamıyla hava şartlarına bağlıdır. İnşallah bol verim ve güzel fiyat olmasını umut ediyoruz. Havaların soğuk ve yağışlı olması halinde yüzümüz gülecek inşallah.Turp yiyin, turp gibi olun.” ifadelerini kullandı.
İşçiler ise hasadın başlamasına sevindiklerini anlatarak, kış aylarında turpun kendileri için kırmızı altın olduğunu belirttiler.
TURPUN FAYDALARI
“Turp gibi olmak” deyimi boşuna değil çünkü güçlü bir antioksidan olan turpun sağlığa pek çok faydası bulunuyor ve tam anlamıyla “sağlığı” temsil ediyor. C vitamini bakımından zengin olan turp, özellikle soğuk algınlığı gibi hastalıkların daha kısa sürede iyileşmesini sağlayan gıdalar arasında ilk sıralarda geliyor.
Yüksek besin lifi içeriğiyle sindirime yardımcı olurken kabızlığı önlüyor. Diyet yapıyorsanız hem farklı bir tat hem de sağlıklı bir atıştırmalık olarak turpu deneyebilirsiniz çünkü 100 gram turp sadece 16 kalori. Turpu hazırlarken en az turpun kendisi kadar faydalı yapraklarını da salatalarınızda kullanmayı ihmal etmeyin.
Turpun Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Besin Lifi: Turp sağlıklı bir sindirim ve boşaltım sistemi için son derece önemli besin lifi bakımından oldukça zengin bir sebze. Yarım kase dilimlenmiş turp ortalama 1 gram besin lifi içerir. Belki bu oran size çok fazla gelmedi ancak uzmanların günlük olarak tüketilmesini önerdiği besin lifi miktarının %4’üne denk geliyor.
Besin lifi sadece sindirim için değil aynı zamanda diyabet riskini azaltmak, kalp hastalıklarından korunmak, kolon kanseri riskini düşürmek içinde oldukça önemli bir gıda bileşeni.
Folik Asit: Folik asit (folat, folisin veya B9 vitamini olarak bilinir) özellikle hamilelik döneminde ön plana çıkan bir B kompleks vitaminidir. Suda çözünen vitaminler arasında yer alan folik asit hamilelik döneminde düşük riskini azaltmaktan doğum kusuru riskini en aza indirmeye kadar çeşitli sağlık sorunlarından korunmak için önerilen vitaminler arasındadır.
Folik asit üzerine yapılan çalışmalar bu vitaminin kolon kanserinden korunma, meme kanserini önleme, vitiligo tedavisi, diş eti sorunları, pankreas kanseri, gözde görülen sarı nokta hastalığını önleme gibi pek çok faydası olduğunu ortaya koyuyor.
Folik asit aynı zamanda kırmızı kan hücresi üretimini destekleyerek anemiye karşı koruma sağlayan vitaminlerden biri.
Fosfor: 100 gram turpta 20 mg fosfor bulunur ve bu miktar günlük fosfor ihtiyacının %2-4’ünü (farklı kaynaklarda günlük fosfor ihtiyacı 700-1000 mg arasında değişiyor) karşılar.
Turp kabak çekirdeği, somon balığı, istiridye, dana eti, süt ve yoğurt gibi fosfor bakımından en zengin gıdalar listesinde ilk 10’da değil ancak sağlıklı bir fosfor kaynağı olarak beslenmenize ekleyebileceğiniz bir sebze.
Fosfor minerali kemik ve diş sağlığını koruması, vücudun enerji üretimine katkıda bulunması, vücudun B vitaminlerini emmesine yardımcı olması açısından önemli. Fosfor eksikliğinde ilk görülen belirti ise halsizliktir.
Tabii fosfor tüketiminde dikkatli olunmalı çünkü fosforun fazlası kalsiyumun vücut tarafından emilmesini ve kullanılmasını olumsuz yönde etkiliyor. 19 yaş üzeri yetişkinler için önerilen günlük fosfor miktarı 700-1000 mg arası. Bebekler, çocuklar ve hamilelik dönemi için önerilen fosfor miktarı hakkında doktorunuzdan bilgi alabilirsiniz.
C Vitamini: Akut eksikliğinde eklem ağrısı, yaraların geç iyileşmesi, depresyon, diş eti kanaması, diş kaybı, cilt sorunları, saçın zayıflaması ve daha pek çok sağlık sorunu görülen C vitamini çeşitli kanser türlerinden korunmak için, kanser tedavisinde, kalp hastalıklarına karşı, soğuk algınlığı tedavisinde ve bağışıklık sisteminin güçlenmesi için önerilen vitaminler arasında ilk sırada geliyor.
1 adet orta boy turp günlük C vitamini ihtiyacının %2’sini karşılıyor. Turp ve C vitamini bakımından zengin kırmızı ve yeşilbiber, brokoli, yeşil yapraklı sebzeler, çilek, portakal, greyfurt, domates ve bezelye gibi meyve ve sebzeleri daha sık tüketerek genel sağlığınıza katkıda bulunabilirsiniz.
Solunum Yolu: Astım, bronşit, solunum yolu enfeksiyonu, akciğer enfeksiyonu, soğuk algınlığı, alerjiler ve diğer nedenlerden dolayı tıkanan solunum yollarını rahatlatmak için turp yiyebilirsiniz.
Turpu bu amaçla kullanmak istiyorsanız önerilen şöyle bir tarif var; 2 adet orta boy turpu 1 limonun suyu, 2 tatlı kaşığı balla birlikte blenderde iyice karıştırın ve bu karışımdan her sabah 1 çay kaşığı yiyin.
Böbrek Sağlığı: Kırmızı turp oldukça etkili bir idrar söktürücüdür. Turp suyu tuvalete çıkmayı artırırken toksinlerin vücuttan atılmasını hızlandırarak böbrekleri temizler, böbrek ve idrar yolunda görülen enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.
Sindirim: Turpta bulunan bazı bileşenler yağ ve proteinin sindiriminde kullanılan safra sıvısının artmasını sağlayarak sindirime yardımcı olur. Bağırsak hareketi sağlayan turp özellikle kabızlık tedavisi için önerilen besinler arasında yer almaktadır.
Kilo Verme: Ortalama 9 gram olan bir adet büyük kırmızı turp sadece 1 kalori içerir. Bu kadar az kalorili bir sebze diyetinize katkıda bulunabilir.
Besin lifi bakımından da zengin olan turpu öğün aralarında mideniz kazındığında atıştırmalık olarak yiyebilir veya salatalarınıza ekleyebilirsiniz. Bu sayede daha uzun süre tok kalabilirsiniz.
Turpun Diğer Faydaları: Nefesi tazeler, ağız kokusunu önler, kan dolaşımını hızlandırır, kabızlığa iyi gelir, sivrisinek ısırığına sürüldüğünde kaşıntıyı ve şişliği alır, ateş düşürücüdür, kan dolaşımını artırır, güçlü bir antioksidandır, ciltte görülen yaşlanmanın etkilerini geciktirir, bağışıklık sistemini güçlendirir, oksidatif stresi azaltarak kansere ve kalp hastalıklarına karşı koruma sağlar.
Menderes ÖZAT
