“EMİROĞULLARI BEYLİĞİ TARİHİ” TOKAT REŞADİYE’DE ARAŞTIRIP BELGESELLEŞTİRİLDİ

Tokat ve Ordu bölgesin de kurulan erken dönem Anadolu beyliklerinden Emiroğulları beyliğinin en önemli devlet Adamı Süleyman beyin Kızı Esleme hatun tarafından kurulan Cimi Dede Tekke vakfı ile ilgili uzun süredir araştırma yapan ve bize bilgiler veren araştırmacı yazar Erdoğan Erdoğdu, bölge ile ilgili saha araştırmaları yapmak İçin organizasyon düzenlediklerini söyledi ve araştırmaların devam edeceğini söyledi.Organizasyona, Cimitekke Belediye Başkanı Kaya Gül’ün ev sahipliğinde, araştırmacı yazar Erdoğan Erdoğdu öncülüğünde, bölge hakkında araştırma ve çalışmalar yapan Gazi Üniversitesinden Prof. Dr. Necati Demir hocanın ilmi başkanlığında, Devri-Alem Belgesel Yapımcısı İsmail Kahraman, Tokat Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Cemal İncesoyluer, Tokat Gazeteciler Cemiyeti Başkanı vekili Cahit Açıkkapı, Tokat Vakfı Başkanı Salih Tanrıverdi, Gazeteci İsmail Avşar ve Emiroğulları Beyliği Proje Koordinatörü Muzaffer Günay ile birlikte tarih konusunda uzman birbirinden değerli isimlerin katıldığı saha araştırmasında, Cimidede Türbesi, Tomağın mezarlığı mevkiinde 1070 Malazgirt Savaşı hemen sonrasında orta Karadeniz bölgesinde kurulan Hacıemiroğlu Beyliği ile Taceddinoğlu Beyliğinin savaşa girdiği Taceddinoğlu Beyliği büyük yenilgi ve ciddi kayıp verdiği savaşın gerçekleştiği bölgede inceleme araştırma yapıldı. Yapılan çalışmalar Devri-Alem Belgesel Yapımcısı İsmail Kahraman tarafından bir belgesel yapılmak üzere kayıt altına alındı. Tokat ve Ordu bölgesin de kurulan erken dönem Anadolu beyliklerinden Emiroğulları beyliğinin en önemli devlet Adamı Süleyman beyin Kızı Esleme hatun tarafından kurulan Cimi Dede Tekke vakfı ile ilgili uzun süredir araştırma yapan ve bize bilgiler veren araştırmacı yazar Erdoğan Erdoğdu bölge ile ilgili saha araştırmaları yapmak İçin organizasyon düzenlediklerini söyledi ve araştırmaların devam edeceğini söyledi. Erdoğan Erdoğdu saha çalışması ve bölge hakkında bilgi verdi: Bu gezi sırasında yerinde inceleme yaptığımız önemli yerlerden biriside Cimitekke Kasabası ile Cimban Yaylası arasında meralık alanda ve Cimitekke Yaylasına giden yol üzerinde bulunan ve bugün halk arasında Tomağın mezarı diye anılan büyük mezarlıktır. Mezarlıkta bulunan mezarların durumuna göre İslam mezarlığı olduğu kesindir mezarlar belli bir sıra ve nizam içerisindedir. Mezarların fiziki durumu ve coğrafi konumundan hareketle bu mezarlığın bir çarpışma ve savaş neticesinde burada ölenlerin gömüldüğünü düşündürmektedir. Zamanla bazı mezarların taşları kaybolmuş olsa da halen 90-100 civarında mezar vardır. Mezarlığın alanında yaklaşık 200 kadar mezarın eskiden beri var olduğunu bilinmektedir. Bu mezarlık yöresinde halen hiçbir köy ve eskiden kalma hiçbir köy harabesi yoktur, kısaca herhangi bir köye ait terkedilmiş bir mezarlık değildir. En yakın yerleşim yeri olan Cimitekke’ye 4 km, Baydarlı’ya 5 km, Hasanşeyh’e 6 km’dir. Aslında burası deniz seviyesinden 1700 metreye yakın yükseklikte ve bozkırın ortasında kaldığı için burada bir köy yerleşimi de olamaz. Mezarlıkta herhangi bir köye ait terkedilmiş bir mezarlık değildir. Niksar – Mesudiye arası kuş uçuşu yaklaşık 72 km’dir. Tomağın mezarlığının olduğu yer Niksar’a yaklaşık 42 km Mesudiye’ye ise yaklaşık 30 km’dir. Cimitekke Kasabası ile Cimban Yaylası arasında meralık alanda alanda Ulu Yol üzerinde bulunan ve bugün halk arasında Tomağın mezarı diye anılan büyük mezarlık; Niksar-Çarşamba yörelerinin hâkimi Taceddinoğlu Beyliği’nin beyi Taceddin Çelebi ile Bayramlı yörelerinin hâkimi Hacıemiroğlu Beyliğinin Beyi Süleyman Bey arasında gerçekleşen savaşın yapıldığı yerdir. Burası tarihi Ulu Yol üzerindedir. Ulu Yol, asırlar boyu sultanların ordularının doğuya geçiş yolu olmuştur. Yavuz Sultan Selim Han, Çaldıran seferi gidişi ve dönüşünde bu yolu kullanmıştır. 1514 yılında Çaldıran seferine çıkan Yavuz Sultan Selim Han, ordusu ile Demircili’nin, Selemenyaylasında konaklamış ve Cuma namazını bu yaylada kılmıştır. Selim Han’ın adının söylenişi halk arasında Selemen şeklini almış ve bu sebeple bu yaylanın adı selemen olarak kalmıştır. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Ulu yoldan bahsetmekte ve üç kez bu yoldan geçtiğini yazmaktadır. Coğrafyasını tasvire çalıştığımız bölgeden geçerek Erzurum’a giden ve yine aynı güzergâhtan İstanbul’a dönen meşhur Türk gezgini Evliya Çelebi seyahatnamesinde hem bölgeden bahsetmekte, hem de bazı köy isimlerini zikretmektedir. Mesela Başçiftlik’ten, bugünkü Bereketli kasabasının kurulu bulunduğu yerde mevcut olan Ermeni adlı köyden, Tekke Köyünden bahsetmektedir. Buradan da anlaşılmaktadır ki yol güzergâhı Niksar-Başçiftlik-Bereketli-Hasanşeyh-Cimitekke-Baydarlı-Mesudiye şeklinde seyretmektedir. Evliya Çelebi bu yolu kullanmıştır. Bunun için ayrıca aşağıdaki vakfiye ve vakfiyenin tarihi bir delil teşkil edecektir. 1386 yılında İskefsir – Reşadiye Hacıemiroğlu Beyliğinin sınırlarına dahil olduktan sonra Hacı Emir Bey’in oğlu Süleyman Bey’in kızı “Esleme Hatun” (Selime Hatun) kendi adıyla bir vakıf kurmuş ve bu vakfın gelirlerini İskefsir’deki (Reşadiye) “Cimi Dede” zaviyesine vakfetmiştir. Bölge hakkında araştırma ve çalışmalar yapan Gazi Üniversitesinden Prof. Dr. Necati Demir, bu keşif hakkında şunları söyledi: Hacıemiroğulları İle Taceddinoğullarıİskefsir Savaşı Cimitekkede Tomağın mezarlığı denilen yerde yapıldı. Hacı Emiroğlu Beyliği İle Taceddinoğlu Beyliği arasında 1386 yılında gerçekleşen Savaş Reşadiye’nin Tarihinde önemli bir yer tutmaktadır. Söz konusu savaş Reşadiye/İskefsir sınırlarında Ulu Yol üzerinde, Cimitekke Kasabası ile Cimban Yaylası arasında yaylaya giden yol üzerinde bulunan ve bugün halk arasında Tomağın mezarlığı diye anılan çok eski ve büyük mezarlığın olduğu bölgede gerçekleşmiştir. Hacıemiroğulları İle Taceddinoğulları, İskefsir Savaşı Ulu Yol Üzerinde bulunan Cimitekkede Tomağın Mezarının Olduğu Yerde Yapıldı. Ünlü tarihçi Faruk Sümer’in Oğuzlar kitabında anlattığı bu savaş Reşadiye’nin tarihinde önemli bir yer tutmaktadır. Hacıemiroğulları İle Taceddinoğullarıİskefsir Savaşı Cimitekkede Tomağın Mezarında Yapıldı. Hacı Emiroğlu Beyliği İle Taceddinoğlu Beyliği arasında 1386 yılında gerçekleşen Savaş Reşadiye/İskefsir sınırlarında Cimitekke Kasabası ile Cimban Yaylası arasında kırda-meralık alanda Ulu Yol üzerinde bulunan ve bugün halk arasında Tomağın mezarı diye anılan çok eski ve büyük mezarlığın olduğu bölgede gerçekleşmiştir. Bu mezarlık şehitlik olarak korunmalıdır. Cimitekke Belediye Başkanı Kaya Gül’de bizleri yalnız bırakmayarak Canik dağlarındaki Cimban yaylasında geziye katılan tüm ekibi ve Devri-alem belgesel program ekibini misafir etti. MENDERES DEMİR